توسعه دهنده ی «خدایان و پادشاهان» (Gods and Kings) سرانجام بعد از کم تر از دو سال از تاریخ انتشار بازی اصلی «تمدن ۵» (Civilization V) اخیرا برای این بازی منتشر شد تا با کلی محتویات و اضافات به بازی اصلی، دوباره طرفداران بازی های استراتژیک را وارد نبرد تمدن ها بکند و خاطرات شیرین گذشته را دوباره زنده کند.
با ما همراه باشید تا بیشتر با این بازی فوق العاده، آشنا شوید.
وقتی صحبت از بازی های استراتژیک می شود، نام مجموعه ی تمدن یا Civilization نیز به میان خواهد آمد. وقتی «سیدنی میر» اولین بازی Civilization را در سال ۱۹۹۱ ساخت، دنیای نوپای بازی های رایانه ای را زیر و رو کرد. از آن سال تاکنون نسخه های مختلفی از بازی تمدن اغلب با همکاری مستقیم خود سیدنی میر(Sidney Meier) کانادایی به بازار عرضه شده است و به جرئت می توان گفت همه ی آن ها شاهکاری کامل بوده اند. تمدن ۵ هم در سال ۲۰۱۰ منتشر شد و با کسب امتیازات بالای ۹۰% و حتی گاهی اوقات با امتیاز ۱۰۰% توانست با قدرت به افتخارآفرینی اجدادش ادامه دهد. نسخه ی توسعه دهنده ی وابسته ی تمدن ۵، به تازگی با نام «خدایان و پادشاهان» منتشر شده و بهانه ای شد تا با هم نگاهی به آن و به طور کلی تمدن ۵ بیندازیم.
بازی تمدن ۵ همچون نسخه های پیشین یک استراتژیک نوبتی ۴ex می باشد. منظور از ۴x این است که بنیان بازی بر اساس ۴ عمل کاوش و اکتشاف (Explore)، توسعه (Expand)، استخراج منابع (Extract) و جنگ و براندازی (Exterminate) استوار است. در آغاز بازی یک تمدن را انتخاب می کنید و پس از انتخاب نوع نقشه و تمدن های رقیب و… با تاسیس اولین شهر که پایتخت تمدن شما خواهد بود، بازی را در تاریخ ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح، آغاز می کنید و این تاریخ تا سال های ۲۰۲۰ و یا ۲۰۳۰ پس از میلاد ادامه خواهد یافت. شما به عنوان رهبر یک تمدن اهداف بسیار مختلفی را دنبال می کنید و در واقع این شما هستید که تصمیم می گیرید چگونه تمدنی بسازید. چندین نوع پیروزی در نظر گرفته شده است. پیروزی نظامی از طریق توسعه ی قلمروی خود و نبرد و انهدام دیگر تمدن ها حاصل می شود. پیروزی فرهنگی از طریق توسعه و گسترش فرهنگ و در نهایت با اتمام یک پروژه ی بزرگ فرهنگی بدست می آید. پیروزی علمی از طریق ساختن اولین فضاپیما و فرستادن اولین انسان به فضا کسب می شود. نوع دیگر پیروزی، پیروزی سیاسی و دیپلماتیک است که از طریق تاسیس سازمان ملل و پیروزی در رای گیری های آن میسر می شود.
کل نقشه ی بازی از شش ضلعی هایی منظم تشکیل شده است. در هر شش ضلعی حداکثر دو واحد نیرو و سرباز می توانند در آن واحد قرار بگیرند. در آغاز بازی همه ی شش ضلعی ها دست نخورده و طبیعی هستند. اما وقتی شهری را بنا کنید و شش ضلعی های اطرافش را به قلمروی خود اضافه کنید، می توانید با اعزام کارگر در آن شش ضلعی ساختمان هایی بنا کنید که باعث افزایش فاکتورهای مختلفی مثل غذا (که برای رشد جمعیت لازم است)، ثروت، منابع استخراجی و… می شود.
در این بازی همواره در حال تحقیق و کشف یک تکنولوژی خاص هستید. در واقع هر تمدنی که بتواند تکنولوژی های جدیدتر را هر چه زودتر به دست بیاورد، می تواند پیروز نهایی بازی شود. لیست درختی پرشاخ و برگ تکنولوژی ها از کشف دامداری و احداث معادن، شروع می شود و به تدریج به تکنولوژی های فضایی و هسته ای که امکان ساخت و استفاده از بمب اتم را به شما می دهد، می رسد. بعد از کشف هر فناوری، یک حدیث و یا سخنی زیبا که در رابطه با آن فناوری توسط یکی از بزرگان، رهبران و یا روشنفکران تمدن های مختلف گفته شده است، نمایش داده و خوانده می شود. سخنان و احادیثی از حضرت محمد(ص)، حضرت عیسی، انیشتین، شکسپیر و… بخشی از این بزرگان و اندیشمندان هستند.
یکی دیگر از بخش های جذاب بازی، بخش عجایب می باشد. عجایب به دو دسته تقسیم می شوند. عجایب طبیعی مثل کوه ها و رودخانه های عجیب و دیدنی، و عجایب معماری ساخته ی دست بشر. برای عجایب طبیعی، باید ابتدا آن ها را در نقشه پیدا کنید و سپس با تاسیس یک شهر در نزدیکی آن ها، آن زیبایی طبیعت را درون قلمروی خود قرار دهید. اما مسابقه ای هیجان انگیز برای ساخت و احداث عجایب معماری همواره در طول بازی وجود دارد. لیست بلند بالایی از ساختمان های بزرگ و مشهور و تاریخی جهان، در بازی وجود دارد که با کشف بعضی تکنولوژی ها، امکان احداث آن ساختمان مهیا می شود. فقط یک عدد از این ساختمان های باشکوه می تواند در دنیا وجود داشته باشد و هر تمدنی که زودتر این عجایب را بنا کند، می تواند از فواید فوق العاده ی آن ها بهره ببرد. اگر شما بتوانید این بناهای باشکوه را در یکی از شهرهای خود بنا کنید، آن گاه تصویری متحرک از آن ساختمان با موسیقی و حدیثی از یکی از بزرگان تاریخ بشریت به نمایش در می آید. بیش از ۳۰ بنای تاریخی در بازی وجود دارد و تلاش شده است که از تمدن و فرهنگ های مختلف حداقل یک نماینده وجود داشته باشد. تقریبا ۹۵% این بناها هنوز پابرجاست و سالانه میلیون ها توریست را به سمت خود جذب می کند. آرامگاه و مسجد تاج محل در آگرای هند، اهرام مصر، کلیسای نوتردام و بنای هرمی شکل «چیکن ایتزا» متعلق به سرخ پوست های مکزیک فقط بخشی از این بناهای باشکوه و دیدنی است. چه عجایب طبیعی و چه عجایب معماری کاملا با واقعیت مطابقت دارد و در دنیا وجود دارد.
اسم این بسته ی توسعه دهنده خدایان و پادشاهان هست که به همراه خود دو فاکتور مهم و تاثیرگذار دیگر به تمدن ۵ آورده است. اولی عنصر دین هست. در بازی در تاریخ های پیش از میلاد مسیح هر تمدنی می تواند حداقل یکی از خدایان باستانی را برای پرستش برگزیند. هر کدام از این خدایان باعث رشد سریع تر بخشی از تمدن شما خواهند شد. با پیشرفت در بازی و جمع آوری عنصر جدیدی به نام «Faith» (که همچون فرهنگ، علم و یا ثروت در هر Turn بر میزان آن افزوده می شود.) در نهایت یک پیامبر در سرزمین شما ظهور می کند که به کمک او می توانید یک دین کامل را بنیان گذاری کنید. هر دین حداقل ۴ خصلت ویژه دارد که انتخاب این ویژگی ها کاملا به عهده ی بنیان گذار آن دین می باشد. ۱۰ دین مختلف موجود می باشد که اسلام، مسیحیت، یهود، زرتشت، بودایی و هندو از جمله ی آن ها هستند.
عنصر دیگری که در این بسته ی توسعه دهنده اضافه می شود، ورود جاسوس ها به بازی است. بازی از دوره های مختلف تاریخی تشکیل شده است که از دوره ی باستانی شروع می شود. با کشف تکنولوژی های جدیدتر و پیشرفته تر، به دوره های کلاسیک، قرون وسطی و سپس رنسانس وارد می شوید. در دوره ی رنسانس اولین جاسوس خود را دریافت می کنید. و تا رسیدن به دوران اتمی و بعد از آن عصر اطلاعات، تعداد جاسوس هایتان به پنج نفر هم می رسد. هر جاسوس می تواند در زمینه های مختلفی فعالیت کند. جاسوس می تواند به پایتخت تمدن های دیگر برود و تکنولوژی های آن ها را به سرقت ببرد. بدین ترتیب با داشتن چندین جاسوس حرفه ای می توانید به راحتی عقب ماندگی علمی و تکنولوژیکی خود را جبران کنید. بهتر است یک جاسوس را در پایتخت خود مستقر کنید تا از دزدیده شدن تکنولوژی هایتان بدست جاسوس های دشمن جلوگیری کند. جاسوس ها همچنین با رفتن به هر شهری، محیط اطراف آن شهر را در نقشه نمایان می کنند که برای بازیکنانی که اهداف نظامی و جنگ طلبانه دنبال می کنند می تواند بسیار مفید باشد. قابلیت دیگر جاسوس ها نفوذ به دولت های حکومت های کوچک (City-State ها ونه تمدن های بزرگ دیگر) می باشد. جاسوس ها با تقلب در انتخابات آن دولت ها، سیاست مداران طرفدار تمدن شما را بر سر حکومت می آورند و نفوذ شما را در آن منطقه افزایش می دهند. آن ها می توانند در این حکومت ها حتی کودتا به راه بیندازند تا نفوذ تمدن رقیب شما را به صفر برسانند و در عوض تمدن شما را به اولین متحد و حامی آن منطقه تبدیل بکنند. هر جاسوسی بعد از انجام موفقیت آمیز هر ماموریتی تجربه کسب می کند و تا سه درجه ارتقای مقام میابد و به اصلاح حرفه ای تر می شود. البته امکان کشته شدن آن ها در ماموریت ها نیز وجود دارد.
همان طور که گفته شد این بازی داستان مشخصی ندارد و هدف شما پیشرفت و توسعه ی تمدن خود می باشد. البته چند سناریو یا Campaign در بازی وجود دارد که شرایط در آن کمی با بازی معمولی فرق می کند. در این سناریوها نقشه ی کره ی زمین با جزئیات زیادی طراحی شده است. هر کدام از این سناریوها بخشی از تاریخ واقعی بشر را روایت می کند که جذابیت فوق العاده ای دارد و در عین حال همچون دیگر بخش های بازی بسیار آموزنده نیز می باشد. در یکی از سناریوها شما در نقش چنگیزخان مغول هستید و باید لشکر سواره ی خود را در دشت های مغولستان آماده کنید و به جنگ سیام و چین و ایران و سپس روسیه و اروپا بروید. در یک سناریوی دیگر با نام سقوط امپراطوری روم، شما باید یکی از امپراطوری های روم شرقی و یا غربی را انتخاب کنید. وقتی وارد بازی شوید کل نقشه ی امپراطوری روم در اوج قدرت با شهرهای بی شمارش تحت کنترل شما خواهد بود. اما دشمنان خیلی زود با لشکرهای پرشمار حمله خواهند کرد و این شما هستید که باید در مقابل آن ها ایستادگی کنید. از شرق ساسانیان ایران حمله می کنند و از شمال آتیلای هون. در شمال غرب بودیکای سلتیک و در جنوب غرب سونگای آفریقایی حمله می کند. این بخش شباهت زیادی به بازی Rome: Total War دارد. در سناریوی دیگری نیز که مربوط به قرون وسطی و جنگ های صلیبی می شود، شما باید یکی از حکومت ها را انتخاب کنید و نبرد میان ادیان اسلام و کاتولیک و ارتدوکس را در اوج اختلافات مذهبی، تجربه کنید. این بخش نیز شباهت زیادی به بازی Medieval: Total War دارد. از آن جا که بازی در نقشه ای به همان اندازه، با همان شهرها و دشمنان و به همان سبک استراتژی نوبتی انجام می شود. به طور کلی این سناریوها در کنار دیگر سناریوهای مرتبط با جهان غرب، به خوبی توانسته در کنار نکات آموزشی و آموزنده تنوع بسیاری را در گیم پلی ایجاد کند.
علاوه بر نکات بالا، موارد بسیاری به بازی اضافه می شود. سربازهای جدید، تکنولوژی های جدید، عجایب جدید، منابع جدید برای استخراج و ساختمان های جدید فقط بخشی از این ملحقات می باشند
هر تمدنی تحت رهبری یکی از رهبران و سیاستمداران برجسته ی تاریخ خود اداره می شود. تمامی مذاکرات سیاسی و دیپلماتیک با دیگر تمدن ها، با صحبت مستقیم با رهبر تمدن های همسایه انجام می شود. هر کدام از این رهبران به زبان مخصوص خود صحبت می کنند و چندان از حرف های آنان سردر نخواهید آورد. تمدن ها و رهبران موجود در بازی «خدایان و پادشاهان» همراه تمامی آپدیت ها و بسته های توسعه دهنده عبارتند از:
۱- ایران-داریوش اول هخامنشی نوه ی برادر کوروش، حاکم بر یکی از بزرگترین امپراطوری های تاریخ.
۲- کارتاژ-ملکه دیدو که رهبری کارتاژها را در آغازین سال های تاسیس آن از شوهرش به ارث برد.
۳- هلند-ویلیام اول که در قرن هفدهم بعد از هشت سال جنگ هلند را از دست اسپانیایی ها آزاد کرد.
۴- سلتیک انگلستان-بودیکا یکی از مشهورترین زنان مبارز که سال ها با امپراطوری روم مبارزه کرد. ضمنا تصویر او بر روی جلد بازی خدایان و پادشاهان مشخص است.
۵- تمدن مایا-پکال دوم از مشهورترین رهبران فرهنگی سرخ پوستان آمریکای مرکزی در قرن هفتم.
۶- بیزانس یا روم شرقی-ملکه تئودور که لقب قدرتمندترین زن امپراطوری روم را به دوش می کشد.
۷- هون ها-آتیلای هون، که در قرن پنجم اروپای شرقی را به خاک و خون کشید. ضمنا تصویر او بر روی جلد بازی خدایان و پادشاهان مشخص است.
۸- اتریش-ماریا ترزا، یکی از مشهورترین رهبران زن اتریش و مجارستان و بالکان.
۹- اتیوپی-هیل سلاسی، یکی از برجسته ترین رهبران و مبارزان آفریقا در قرن بیستم.
۱۰- سوئد-گوستاوس آدولفوس، بنیانگذار امپراطوری قدرتمند سوئد در قرن هفدهم که معادلات سیاسی اروپا را تغییر داد.
۱۱- اسپانیا-ملکه ایزابلا، به همراه همسرش بنیانگذار اسپانیای متحد امروزی در قرن پانزدهم.
۱۲- مغولستان-چنگیز خان، بنیانگذار امپراطوری مغول که بعد از او توسط پسرانش تبدیل به بزرگترین امپراطوری کل تاریخ شد.
۱۳- آمریکا-جورج واشنگتن، اولین رئیس جمهور این کشور
۱۴- عربستان-هارون الرشید، رهبر مقتدر عباسیان
۱۵- تمدن آزتک-مونته زوما، رهبر سرخ پوست های مکزیک امروزی در زمان رسیدن کورتز اسپانیایی
۱۶- چین-ملکه وو زوتین، تنها ملکه ی چین در قرن هفتم
۱۷- مصر، رامسس دوم، یکی از مقتدرترین و کشورگشاترین فرعون های مصر در ۱۲۰۰ سال قبل از میلاد مسیح.
۱۸- بریتانیا-ملکه الیزابت اول دختر شاه هنری.
۱۹- فرانسه-ناپلئون بناپارت فاتح اروپا.
۲۰- آلمان-صدراعظم بیسمارک یکی از دلایل اصلی قدرت آلمان در جنگ جهانی اول.
۲۱- یونان- اسکندر، جنگ سالار و کشورگشای مقدونی که شبه جزیره ی یونان را برای اولین بار متحد کرد و سپس با لشکر ویرانگرش به شرق آمد و امپراطوری هخامنشیان را شکست داد و تا هند پیش رفت.
۲۲- هند-گاندی، رهبر و روشنفکر هندی که این کشور را از سلطه ی بریتانیا آزاد ساخت.
۲۳- ایروکیوس-هیاواتا، رهبر سرخ پوست های ساکن در نیویورک امروزی که توانست قبایل زیادی را گرد هم بیاورد و کنفدراسیون ایروکیوس را بنا نهد.
۲۴- ژاپن-اودا نابیوناگا، مشهورترین رهبر ژاپنی در جهان که توانست در قرن شانزدهم به جنگ های داخلی خونین ژاپن فئودالی پایان بخشد و ژاپن متحد را تشکیل دهد.
۲۵- امپراطوری عثمانی-شاه سلیمان، یکی از مشهورترین رهبران عثمانی که در زمینه های علمی و فرهنگی بسیار ترکیه را ترقی داد. کسانی که Assassin’s Creed بازی کرده اند، حتما با سلیمان آشنا هستند.
۲۶- امپراطوری روم-آگوستوس سزار، اولین امپراطور و بنیان گذار امپراطوری روم که شاهد ظهور حضرت عیسی مسیح، در قلمرویش بود.
۲۷- روسیه، کاترین ملکه ی این کشور
۲۸- سیام-رام خام هنگ، پادشاه و روشنفکر سیام یا تایلند امروزی و مخترع الفبای زبان تای.
۲۹- امپراطوری سونگای، اشکیا، پادشاه این امپراطوری در آفریقای غربی در قرن پانزدهم، یکی از بزرگترین امپراطوری های مسلمان.
و اما درباره ی موسیقی بازی باید بگوییم که این بخش هیچ چیزی کم تر از یک شاهکار کامل نیست. بدون شک بازی تمدن ۵ بدون هنرنمایی «مایکل کورن» آهنگساز بازی، چنین موفقیتی را کسب نمی کرد.هر تمدن حداقل یک آهنگ مخصوص به خود دارد و موسیقی پخش شده در هنگام بازی بسته به این که تمدنی که با آن بازی می کنید در چه منطقه ای قرار دارد، متفاوت است. هر یک از مناطق شرق آسیا، غرب آسیا و خاور میانه و آفریقا، اروپا، و قاره ی آمریکا یک سری آهنگ های مخصوص به خود را دارند که کاملا مطابق با فرهنگ و رسم و رسوم مردم همان مناطق می باشد. موسیقی های چینی و ژاپنی با سازهای مخصوص به خودشان نواخته شده است و موسیقی خاورمیانه با تم اسلامی به گوش نوازترین شکل ممکن نواخته شده است. و در پایان موسیقی مخصوص قاره ی آمریکا و سرخ پوست های بومی آن جا که واقعا شاید بتوان گفت از این زیباتر نمی توانست باشد. به عنوان مثال قطعه ی شاهکار «شب های پامشکی» متعلق به تمدن های سرخ پوستی بارها و بارها ارزش شنیدن دارد. در صورت انجام این بازی حتما حداقل یکبار با یک تمدن سرخ پوستی بازی بکنید که این قطعه ی شاهکار را از دست ندهید.
در پایان باید بگوییم که بدون شک بازی Civilization V و Civilization V Gods and Kings بهترین بازی سبک استراتژی نوبتی ۴x تاریخ بازی های رایانه ای می باشد. این بازی را از دست ندهید.
نام کامل: Sid Meier’s Civilization V: Gods & Kings
سازنده: Firaxis Games
ناشر: ۲K Games
پلتفرم: Microsoft Windows,Mac OS
سبک: استراتژی نوبتی ۴X
رده بندی سنی:+۱۰
حداقل سیستم مورد نیاز جهت اجرای بازی Civilization V: Gods and Kings
windows XP,Vista,7
Intel Core 2 Duo ۱٫۸ GHz or AMD Athlon 64 X2 ۲٫۰ GHz Processor
2GB RAM
8GB free disk space
256MB ATI Radeon HD 2600 XT / nVidiaGeForce 7900 GS