گور پدر نقد! | دریچه‌ای که هرگز دیده نشد را دریابیم!

[Sir Big Wig]

متن زیبایی بود
یه سوال دارم شایان جان؛ این بازی مستقلی که در متن هم اشاره کردی، بازی خاصی‌ـه؟ یعنی از روی یه مصداق مشخص و نقدی خاص از یک بازی این متن رو نوشتی یا منظورت کلی بود؟ در واقع منظورم اینه که از یه چیزی ناراحتی( رفتارهایی یا نقدهایی یا ...) یا کلی بود حرفات و همون عکس و افکار خودت جرقه‌ی ماجراست که به ادامه نوشته و ... می‌رسه؟!
اینو بگی میریم سراغ یه بحث دیگه؛ البته بحث رعایت کردن نیم فاصله و ویرگول و غلط املایی و اینا نیست

اول از همه مرسی که خوندین مطلب رو


نه... بازی خاصی مد نظرم نبوده... بحثم به صورت کلی بود ولی خب در کل واسه خودم بازی های زیادی وجود داشتن که وقتی بهشون فکر کردم، افکار و ایده های فوق العاده ای زده به سرم و علتش هم فقط همین بود که از یه زاویه دیگه به بازی نگاه کردم... یعنی خواستم درکشون کنم و بفهممشون... همین! ولی نتیجه حداقل برای خودم خیلی خوب بود...
اینم بگم که هنوز نفهمیدم چرا چند تا از دوستان بحث رو کشوندن سمت کوانتم بریک 


بریم سراغ بحث بعدی برادر

[Spr-d]

نگاه کن نقد و بررسی بعضی اوقات برای خود سازندست تا مشکلات بازیش رو بفهمه و اون ها رو بعدا درست کنه یا تو نسخه های بعدی بازیش اون نقطه ضعف وجود نداشته باشه
شاید اگه نقد وجود نداشت نسخه دوم AC شاهکار نمی شد یا مثلا سری ویچر رو نگاه کن تو هر نسخه پیشرفت کرده ! باور کن اگه نقدو بررسی ها و متا نبود کیفیت بازی ها خیلی پایین میومد
البته قبول دارم متا نباید عامل خرید باشه اون لذتی که از داینگ لایت بردم از خیلی از بازی های متای بالا هشتاد نبردم در کل ارزش یه بازی به محبوبیت اون بین گیمرها بستگی دارا نه متا و نمرات

[Moien_fr]

سلام خدمت شایان عزیز. دست نوشته خوبی بود. 90 درصدش رو قبول دارم یعنی تقریبا کامل قبول دارم.
هیچ وقت معیار انتخاب یک بازی برای من نمره هاش یا متاش نبوده و نیست. بازی باید به دل آدم بشینه باید آدم بتونه اصل داستان بازی رو بگیره. نمیخوام اسم ببرم که فن بازی نشه اما خیلی بازی ها هستن که متا پایینی دارن و خیلی قوی هستن و جالب اینجاست هرکی که از یه بازی خوشش نیاد میگه نمره هاشو نگا پایینه، حالا از یه بازی که نمره هاش پایینه خوشش بیاد، میگه نمره مهم نیست. یعنی خودشون قبول دارن که نمره تعیین کننده نیست اما بازم بر خلافش حرف میزنن یعضی وقت ها.
یا میگن نگا فلان جای فلان بازی لباس شخصیت بازی میره توی دیوار. باگ داره . افتضاحه. آشغاله. یکی نیست بگه الان شما با اون اتفاق که لباسش میره تو دیوار چیزی از لذت بردنت از بازی کم میشه؟ 

یه شب تو تیم اسپیک با بچه ها بحث شد، من گفتم من از وقتی که نقد مینویسم برای بازی ها، دیگه نمیتونم لذت ببرم از بازی. چون ذهن آدم خود به خود دنبال این میره که همه چی رو بررسی کنه، تو ذهنت میاد : گرافیک، داستان،گیم پلی، موسیقی. همش میخوای به این چهار فاکتور فک کنی و نمیتونی از بازیت لذت ببری. که بعد یکی از بچه ها گفت کار نقد نویس اینه که دنبال ایراد ها بگرده دیگه.... همونجا فهمیدم که ایشون...

در کل خوشحالم که دیگه نقد نمی نویسم و هیچ وقت هم معیار انتخاب بازی ها رو نقد هاشون قرار نمیدم. 

[RoleX]

عــــالی

عصبانیتت تو متن معلوم بود  

بعضی از بازی‌ها برای درک شدن ساخته شده‌اند نه نقد شدن

خود این جمله یه تاپیکه

[It's Time]

انتظارش رو داشتیم که مثل همه صنعت های دیگه، فلسفه «نقد» و «انتقاد» در دنیای بازی ها یه روزی تبدیل به عاملی بشه برای تعیین عملکرد یک بازی در بازار و در عین حال، تاثیر مثبت یا منفی خودشو روی گیمرها بذاره (به سادگی، وقتی اول نقد های یک بازی رو مطالعه می کنند، با یک بینش و دید از پیش تعیین شده به سراغ تجربه بازی میرند! حالا این نقد میتونه مثبت باشه یا منفی، درست یا غلط، افراطی یا کلیشه ای!)

به صورت غیرقابل انکاری، طولی نمیکشه که فساد وارد همین جریان بشه (که توی این دو سال اخیر هم با تناقض هایی که بین گیمرها و منتقدها بوده، این مسئله دیده میشه...)

شایان باز هم متنی رو نوشت که در کم بودنش، حرف های زیادی داره برای گفتن و به قولی فکر کردن رو یاد میده... نه خود اندیشه رو! بخصوص از بخشی خوشم اومد که در مورد منتقد ها حرف زدی... اینکه «نقد» یک اثر کار هر کسی نیست و تخصص و درک و دانش خیلی خیلی بالایی میخواد از صنعت مورد نظر... خسته نباشی
منتظر مقاله بعدی هستیم و باشید!

[Mohammad Reza Sahraee]

لئوناردو داوینچی:

هیچ کس حق ندارد پیش از رسیدن به شناخت کامل از ماهیت چیزی (یا کسی) به آن عشق بورزد یا از آن نفرت داشته باشد.

هنری جیمز:

هیچ اثر ادبی یا هنری نیست که انسان کمترین اجباری به دوست داشتن آن داشته باشد. هیچ "کسی" نیست که هر قدر هم دوست داشتنی باشد، با انسان در حضور او به چیزی جز امور شخصی خود عاشق باشد یا نباشد.

دو نظر بالا  وجود دوگانه و تفکیک پذیر روش نقد رو تبیین و حد و رسم اون رو معین میکنه  یک اثر هنری به صورت "شی در خود" هستی مستقلی داره  و واقعیت اون مستقل از مشاهده ما است و ارزش اون نیز میتونه مستقل از واکنش ما باشه. اگر بخواهیم جهان و پدیده های درون اون رو بشناسیم باید مترصد اون باشیم  باید دقیقا اون را بیازماییم و از خودمون بپرسیم "این" شی با اون شی چه نسبتی داره. باید اونقدر پذیرا آزمون و خطا باشیم تا بتونیم از اون درس بگیریم. اگر بذاریم رجحانهای ما پیش از موعد و خارج از اندازه خود رو به جلو بندازه راه تجربه بعدی ما بسته و پیشرفت ما محدود خواهد شد . 
ابتدا ما باید تمایل جدی برای کسب اطمینان نسبت به جایگاه و استعداد نویسندگی خودمون داشته باشیم  اما در عین حال تلاش داشته باشیم تا به دام پیش داوری ها نیفتیم تا توانایی نگاه به دست نوشته های خودمون رو از فراز تپه دیگه داشته باشیم. 
 منتقد هم می تونه با دست نوشته خودش ما رو به چنان شور و شوقی بندازه که تا مدت ها تجربه های شخصی خودمون از یک اثر را از یاد ببریم ولی در زمانی که چنین منتقد (انی) وجود ندارند نباید به همین هیجانات منتقد متکی باشیم و امکان تجربه آزمون های دیگه رو نادیده بگیریم که نتیجه اون چیز جز عقب ماندگی و دید محدود نیست.
"توازن" شاید بهترین و ساده ترین حالت برای منتقد باشه تا از حد و اصول نقد فاصله نگیره ولی در زمانی که یک فرد خود رو در حالی منتقد می خونه که حتی یک قطره از چشمه اون رو نچشیده و در مقابل احساسات خودش نمی  تونه حرکت لازم رو انجام بده نمی تونه به موجودی تبدیل بشه فرهنگ و خلق و خوی  من خواننده  با دست نوشته اون تغییری بکنه. به قول یک بنده خدایی:

در این صورت منتقد به مانند درختی می ماند که ریشه ندوانده و نمی تواند خوب ثمره دهد.

منتقد در آن واحد هم به فاصله گیری از احساس و هم به پیوند با اون اثر نیاز داره تا بتونه عنوان مورد نظر خودش رو نقد کنه "جورج سانتایانا" جمله بسیار قشنگی داره که میگه:

باید بتوانیم آتش را بدون خاموش کردن مهار کنیم.

پس با توصیف بالا باید گفته های متفاوت داوینچی و جیمز رو بر روی میز هر شخصی که خود رو منتقد می دونه قرار داد، هر دوی اون ها به یک اندازه حق دارند تا بتونن نظر ما رو به خودشون جلب کنن و ما هم موظفیم که حرمت هر دو رو پاس بداریم و این کاری هست که باید یک منتقد انجام بده. 
اما نکته بالا چه ربطی به مسئله و روش نقد داره؟! منتقد (البته به فکر خودش!) که در کمال بی تفاوتی به دو نظر بالا یک اثر هنری رو تمام و کمال از دید واکنش ها و احساسات خودش نقد می کنه و از منظر من خواننده از دست نوشته خود خبر نداره و تنها دلخوشی که داره سپاس و تمجید چند مخاطب ناآگاه هستش اون موقع است که باید بگیم همه چیز در معرض خطر قرار داره. به قولی 

چگونگی واکنش ما همان اندازه تعیین کننده مشاهده ما است که مشاهدات ما تعیین کننده واکنش های ما.

نقد کلاس فرصت های مکرر برای آزمون عناصر گوناگون و حفظ خصوصی ترین جز سرسپردگی  خلاق منتقد (استاد!) رو فراهم  و همزمان هر دوی اون ها رو پالایش می کنه. یکی از دلایل باقی موندن نقد های (مشاهده شده در چند وقت اخیر) در همون مراحل ابتدایی در مقایسه با نقد ادبی  این موضوع است که منتقد سعی می کنه برای نقل و قول هر چیزی احساسات خودش رو به ناشیانه ترین شکل ممکن به واژه ها پمپاژ کنه.
منتقد باید این سه اصول که در زیر آوردم رو به هر شکلی که می تونه رعایت کنه 

یک اثر، چگونه به چشم می آید، چگونه به گوش می رسد و چگونه حرکت می کند.

 منتقد زمانی می تونه خودش رو منتقد بخونه و یک بازی رو نقد کنه که هر سه جز اشاره شده به بهترین شکل ممکن توسط اون فرد تشریح بشه که با توجه به دید بنده نسبت به کلیت نویسندگان (!) همچین چیزی عملی نخواهد بود.
چالش در فهم هنر مانند چالش در فهم زندگی است این موضوع هم به اون دلیله که ما باید ذهنیت خودمون رو به دیگران برسونیم که "مرلوپونتی" در این خصوص حرف زیبایی داره

در آن جا مسیر تجربه های متفاوت به هم برخورد می کنند و علایق فرد و دیگران به هم نزدیک شده و همچون چرخ دنده های ماشین در هم می روند.

در پایان حرف طولانی خودم بگم
پیش از یک تصمیم قطعی در خصوص یک اثر هنری معین با سه نوع ذهنیت باید روبرو شیم: 

ذهنیت اثر هنری  به شکلی که از سوی ما درک میشه، ذهنیت مخاطب (خواننده مطلب منتقد) و از هم مهمتر ذهنیت خود ما.

نکته مهمی که باید به یک منتقد بگم اینه که 

نکته مهم در آموزش و نوشتن درباره هنر آن است که ما در جریان دیالوگ ها با دیگران امکان پالایش و درک واکنش های خویش را در یابیم.

در بابت اهمیت نقد به اون شخصی که خودش رو منتقد فرض کرده و با کمال بی شرمی این اسم رو بر روی خودش گذاشته بگم

بحث و نقد می تواند بذر بدگمانی را در ذهن ما بنشاند و شاید بتواند ما را به تامل وا دارد ولی به احتمال زیاد در نهایت واکنش های ما را دگرگون خواهد ساخت.

---

جا داره از دوست صمیمی و برادر عزیزم شایان شفایی نهایت تشکر رو داشته باشم در خصوص نگارش چنین دست نوشته ای؛ دست نوشته ای که از دید من بیشتر شبیه به دردنامه ای می مونه که با خوندن نظرات اون متوجه شدم که به جز یکی دو شخص فرد دیگه ای اون رو درک نکرده. 
امیدوارم دست نوشته بنده حقیر، نوشته شایان رو تکمیل تر از گذشته کنه.
شایان منتظر مقاله بعدی هستم.

[Tyrion]

نگاه کن نقد و بررسی بعضی اوقات برای خود سازندست تا مشکلات بازیش رو بفهمه و اون ها رو بعدا درست کنه یا تو نسخه های بعدی بازیش اون نقطه ضعف وجود نداشته باشه
شاید اگه نقد وجود نداشت نسخه دوم AC شاهکار نمی شد یا مثلا سری ویچر رو نگاه کن تو هر نسخه پیشرفت کرده ! باور کن اگه نقدو بررسی ها و متا نبود کیفیت بازی ها خیلی پایین میومد
البته قبول دارم متا نباید عامل خرید باشه اون لذتی که از داینگ لایت بردم از خیلی از بازی های متای بالا هشتاد نبردم در کل ارزش یه بازی به محبوبیت اون بین گیمرها بستگی دارا نه متا و نمرات

سازنده اگه به کار خودش ایمان داشته باشه موفق میشه... کن لوین، کوجیما، نیل دراکمن و تیمی که لست آو آس رو ساخت و خیلیای دیگه بودن که با همون بازی اولشون دنیای گیم رو متحول کردن...

[Qeiji]

سازنده اگه به کار خودش ایمان داشته باشه موفق میشه... کن لوین، کوجیما، نیل دراکمن و تیمی که لست آو آس رو ساخت و خیلیای دیگه بودن که با همون بازی اولشون دنیای گیم رو متحول کردن...

چه ربطی داره برادر من؟ کی با تعریف و تمجید پیشرفت کرده که  اینا دومیش باشن؟ همین کوجیما به خاطر نقدهایی که بهش شده بود کلا تو Phantom Pain گیم پلی و نحوه روایت داستان رو تغییر داد. کوجیما مگه تو متال گیر 1و2 تحولی ایجاد کرد؟ اصل کار تو نسخه Metal Gear solid بود یا مثلا نیل دراکمن از شیکم ننه ش که کارگردان بدنیا نیومده بود؛ چندین سال تو ناتی داگ داشت کار میکرد که آخرش تو آنچارتد2 سمتش مهمتر شد (یادم نیست چیکاره بود فقط میدونم سمت مهمی داشت، چیزی شبیه کارگردان یا دستیار کارگردان، درست یادم نیست) که جرقه ساخت TLOU هم از همونجا و سر طراحی یکی از مراحل آنچ2 به ذهنش زد.
نقد خیلی خیلی مهمه چون باعث میشه یه نفر ایراد کارش رو بفهمه و سعی کنه اونو تو کارهای بعدیش برطرف کنه. همین باعث پیشرفت میشه.

---

با مطلب این دوست خوبمون هم بسیار موافقم. خوبه که از دریچه ای دیگه به یه اثر نگاه کنیم و سعی کنیم ارزش واقعیش رو درک کنیم. همین دیروز با خودم فکر میکردم چرا اینقدر بازی های مستقل جدیدا زیاد شده؟ راستش اول از همه به مسئله قیمت برخوردم. درسته الان دیگه بازی ها گرونن و خریدن هر بازی ای که میاد عاقلانه نیست ولی بازی های مستقل با یه بودجه کم و هزینه ناچیز ولی یه ایده بکر و خلاقانه ساخته میشن و درمقابل هم چیز زیادی از «ما»ی خریدار طلب نمیکنن و با قیمتی پایین، لذتی بهمون میبخشن که بازی های AAA تاحالا نبخشیدن. دقیقا مثل همون بچه کوچولویی که بار زیادی رو بدوش میکشه و آخ نمیگه. البته انصافا همیشه منتقدها با این عناوین مهربان بودن و اکثر اوقات اگر واقعا بازی خوب باشد و ایده بکری داشته باشد، همیشه تحسین میشود اما نکته مطلب را فکر میکنم گرفتم.
شاید خوب نباشه این کارم ولی سعی میکنم این مطلب رو بازتر کنم:
اصل حرف به ماهاس؛ ماهایی که فکر میکنیم دوتا نقد تو «چیزفا» و «چیزمرکز» نوشتیم و چهارتا نقد «اونجی» خوندیم، حالا به سبک اون یارو تو شکلک های ترول، قیافه میگیریم و فکر میکنیم خیلی باحالیم و خیلی حالیمونه و با نگاه به منوی یه بازی، تا تهش رو میریم.

---

اون مرد مغرور تو عکسای ترول: 

[Sir Big Wig]

از همین تریبون اعلام می کنم کاملا با نظر نفر بالایی مخالفم 

خوشا به سعادتت برادر که مخالفی!
نمیدونم چرا... ولی از نظرم این مدل نظرا ارزشش از اسپم هم پایین تره! مخالفت خیلی خوبه... ولی وقتی یه نفر بیاد بگه: «سلام... من مخالفم... خدافظ!» خب این یعنی چی؟! طرف با مخالفتش چی رو رسونده دقیقا؟ چی رو ثابت کرده؟
همین نظر بالایی خودت که باهاش مخالفی رو ببین؛ از دست نوشته من تعداد کلماتش بیشتره! خب این یعنی مخاطب نظرش رو با دلیل گفته... وقت گذاشته و نظرش رو بیان کرده... اگه شمایی که مخالفی هم نظرت رو با دلیل میگفتی، خیلی عالی میشد و بحث شکل میگرفت! من الان نمیگم دلیل بیار که چرا مخالفی! نه! به من ربطی نداره... واسم هم مهم نیست... فقط دارم ازت درخواست میکنم که نظرات پایین تر از اسپم صادر نکنی... اگر هم خواستی بحث کنیم در مورد این مطلب بنده کلا همینجا در خدمتم!
مرسی!
(یه پی نوشت توی یادداشت نوشتم محمد سعید همینجا هم در نظرش بگیر!)

[Qeiji]

خب والا ما درحال دانلود آپدیت ویندوز بودیم و یدفعه ندا اومد که قراره ریستارت بشه، این انجمن هم از بس حرفه ایه، متون رو ذخیره نمیکنه (برخلاف بولتین آشغال و درپیت ) و این شد که متن رو قبل اینکه تموم بشه مجبور شدم بفرستمش. (واقعا فکر کردید من همچین متنی رو میبینم و بیخیال اون طومارهای افسانه ای خودم میشم؟ ) بگذریم...

آره حاجی؛ ما بازی رو از رو منوش همچین برات نقد میکنیم که گیم اسپات و IGN هم کم بیارن جلومون. (اینجور آدمایی هستیم ما) بعد خیلی هم حال میکنیم و به قول دکتر کپی (نمیدونم هنوزم هست یا نه، چندسالی میشه که منوتو نمیبینم) «نقد میکنیم آی نقد میکنیم، هیشکی نمیتونه مثل ما نقد بکنه» البته فکر نکنید این به اصطلاح «نقد» حتما قراره جایی منتشر بشه ها، نه؛ همینکه میریم با یه عده بحث میکنیم و تا اسم بازی میاد، میگیم آشغاله، بعد طرف میگه چرا؟ میگیم به فلان دلیل، خودش یجور نقده. مثلا من خودم یه زمانی بازی به اصطلاح شاهکار TLoU رو آشغالی بیش نمیدونستم ولی با یکی از دوستانم نشستیم چند ساعت حرف زدیم (زور نزنین، از بچه های بازیسنتره) و منو قشنگ قانع کرد و به قول شایان جان، اصلا یه دریچه دیگه از این بازی به روم باز کرد. الان دلم میخواد دوباره بازیش کنم ولی حیف زدم کلا از صفحه کامپیوتر و کنسول، محوش کردم
درباره همه بازیا صدق میکنه، اینکه ایراد پیدا کنیم ازشون خیلی کار سختی نیست، هنر هم نیست، قشنگی به اینه که اون اثر رو درک کنیم و ازش لذت ببریم. همه از بازیای دیوید کیج ایراد میگیریم و ولی حداقل یه عده ای ازماها، بدون شک حسرت همون بازیا رو میخوریم، اصلا Heavy rain یکی از دلایل من واسه خرید PS3 بود. همین بازی های متفاوته که یه جلوه دیگه رو به مانشون میده و جور دیگه ای سرگرممون میکنه.
حالا حرف شایان جان بیشتر به بازی های مستقل و بی سروصدا مربوط میشد ولی خب حرف من کلیه و بازی های AAA رو هم شامل میشه. سعی کنید از بازی لذت ببرید، اینقدر دنبال ایراد گرفتن نباشید.


متا مهمه، آره نمیشه نادیده گرفت این حرفو ولی ایا وقتی نمره گیم اسپات یا IGN رو میبینید، واقعا پامیشید برید تو سایتش نقدش رو بخونید و ببینید ایراد بازی چی بوده یا ترجیح میدید برید با «پنکه» کنسول رقیب جنگ و دعوا راه بندازید؟
حالا یکمی هم از حرف دل خودمون و حق خودمون بگم:
نمره مهمه چون بازی الان گرونه، نمیتونی بری 200هزارتومن بدی به The Order و الکی خوشحال باشی، نه داداش نمیشه، عقل سلیم میگه که اینکار درست نیست چون خودت میدونی سرت کلاه رفته و خودت میدونی چه بخوای چه نخوای، این بازی یکی از بدترین بازی های ساخته شده تو 2015 بود. نمیشه 200 هزارتومن به بازی ای پول داد که مدت کوتاهی تو رو سرگرم میکنه و هیچ پشتیبانی ای نداره و همون مدت کوتاه هم در حدو اندازه و استاندارد 200هزارتومن نیست. پس تا حدودی حق داریم، حق داریم حرف بزنیم و از ایرادات بگیم تا بقیه بیخودی پول خودشون رو حروم این بازیا نکنن ولی حق نداریم حرف رایگان بزنیم. اگه میخوایم ایراد بگیریم، درست ایراد بگیریم نه اینکه بیایم الکی حرف بقیه رو قرقره کنیم.

---

یه چیز دیگه هم بگم:
واسه بهترین تجربه، لازم نیست حتما دنبال بازی های AAA بگردیم، حتما قرار نیست وقتی به یه بازی و سازنده هاش نگاه میکنید و اسم EA و Bugisoft و Activeofduty و Modesta و باقی شرکتای معروف رو پشتش ندیدید، اونو دست کم بگیرید. همون بازی میشه Her Story، همون میشه Layers of Fear، همون میشه Outlast، همون میشه Child of light (درسته اسم باگی جون پشتش بود ولی AAA نبود و یه بازی ساده دو بعدی بود) 
آره؛ پس یه بچه هم میتونه بارهای بزرگ و سنگین رو به دوش بکشه