به نام خدا
از همین ابتدای نوشتن عرض کنم که لحن نوشتاری این مقاله به صورت روان و بعضا گفتاری است،پس خواهشا در صورت توان از "ایرادات" چشم پوشی کنید...با تشکر از عزیزان.
بعد از ارسال نقدی برBatman:ArkhamKnightو مشاهده ی نظرات و همچنین خواندن نظرات دوستان در تمامی سایتها متوجه ی بعضی از نگرشها نسبت به منتقدان و به صورت خاص Gamespotشدم.در ایجا سعی میکنم به صورت مختصر و در حد توان،مفید با شما نظرم را در قالب یک مطلب به اشتراک بزارم.
عالی ولی پنهان
یکی از زیبایی های صنعت بازی نسبت به سینما از نظر بنده رابطه ی خوب و نزدیک منتقدان ومخاطبان نسبت به سینما است.شما مشاهده میکنید اغلب منتقدان بازیها از نظر سنی،اگر خیلی با تجربه باشند،حدود سی و خورده ای سال سن دارند و این جوانی باعث می شود که از نظر فکری و سلیقه ای شکاف بین منتقد و بازیباز وجود نداشته باشد و همچنین اکثریت منتقدان بازی از طریق اینترنت نظرات و نقدهای خودشان را منتشر میکنند و از همان پورت نیز بازخوردهای دیگران را مشاهده میکنند و واکنش نشان میدهند.من نمیگم که هیچ اختلاف نظری بین گیمرها و منتقدان وجود نداره،هر چی باشه این مقاله درمورد همین موضوع ست،اما شکاف و اختلاف نظر در صنعت سینما یک موضوع مثال زدنی است!مشاهده کنید که چند بار فیلمهایی را،منتقدان کوبیده(به معنای واقعی کلمه!)ولی در آخر به خاطر وجود چند بازیگر خوش قیافه و معروف فیلم به فروش فوق العاده ای میرسد و مردم از فیلم استقبال میکنند.اما چرا همچین اتفاقی میافتد و باعث میشود بسیاری از فیلمها و صد البته افراد که به هیچ عنوان لیاقت ندارند،موفق شوند...موفقیتی که مردم به آن ها هدیه کردند.
چرا که صنعت سینما دچار عام زدگی شده است و افراد هنر دوست وهنرشناس که اکثریت طرفدارهای سینما،اقلیت مردم،بودند جای خود را به افرادی با درک و نگاهی سطحی،اکثریت، دادند.
در دنیای گیم نیز چنین اتفاقی در حال وقع است اما با سرعتی بسیار کند و آهسته.چراکه مخاطبان این صنعت عموما جوان و تبعا باهوش اند،افرادی که با علاقه و شناخت به سمت به بازیها می آیند و خود را از این جامعه(گیمرها)میبینند.
منتقد و نقشهای آن
در اینجا وجود فردی که بسیار علاقه مند،با تجربه،با بینش دقیق و عمیق و صدالبته با یک تریبون عالی برای انتقال نظراتش،میتواند ذات هنر را از تبدیل شدنش به یک چیز بسیار پست ترو بی ارزشتر نجات دهد.
در صنعت بازی منتقد نه تنها نماینده ی اصلی مخاطبان(گیمران)در نظر بازیسازان و تولیدکنندگان است بلکه میتواند یک استاد عالی درجهت الگوبرداری برای خود گیمران باشد.
شاید بیشترین تاثیر یک نقد برروی بازیبازها باشد و بیشتر شبیه به یک توصیه به آنها به نظر بیاید اما حقیقت این است که مخاطب اصلی،سازنده ها هستند و یک منتقد به نمایندگی از جامعه گیمرها از خوبی های یک اثر ستایش میکند تا آن را در آثار دیگر نیز ببیند و یا از ایرادات خرده میگیرند تا جلوی اشتباه گرفته شود.
بسیاری از مخاطبان که تجربه ی یک منتقد در یک عرصه را ندارند،بهتر است به او اعتماد کنند،معیار های درست یک اثر خوب و یک اثر بد را تشخیص دهند و با حفظ سلیقه و طرزتفکر مستقل خود،در آخر بهتر شوند!
به طور مثال،امسال بازی1886TheOrderمورد عنایت جامعه منتقدان قرار گرفت!و به تبع فروش بازی نیز تحت تاثیر انتقادهای منفی،کاهش پیدا کرد و نتوانست آن سودی را که شرکت ناشر به دنبالش بود را برگرداند.حال بیایید فرض کنیم که منتقدان به بازی نمرات فوق العاده میدادند آن وقت بود که نه تنها استودیوی سازنده به اشتباهاتی که کرده بود،آگاه نمی شد بلکه ناشر بازی نیز برای حمایت بیشتر از این گونه بازیها آستین های خود را بالا میزد و دیگر ناشران هم دامینو وار،این راه را میرفتند و دچار سینماییزه شدن(آره واقعا کلمه است!) تمامی بازیها میشدند.
تئوری گیم اسپات!
شاید زمانی که سه نوجوان در سال 1996دست به تاسیس پایگاه اینترنتی Gamespotزدند حتی تصور اینکه یک روز به یکی از معتبر ترین،اگر نگوییم معتبر ترین،سایت نقد و اطلاع رسانی در حوزه ی گیم تبدیل شوند،کار سختی برای آنها بود.گیم اسپات نه تنها بزرگترین سایت مطبوعاتی بازی ها است بلکه جز200پایگاه اینترنتی پربازدید جهان نیز است.چیزی که گیم اسپات را شاخص می کند نقد های آن می باشد.نقدهایی که بدون وابستگی،آگاهانه ،صادقانه و با حفظ چارچوبها نوشته می شوند.افرادی که در شعبه های مختلف گیم اسپات(آمریکا،انگلیس و...)همگی با تسلط بر برنامه نویسی و آشنایی با گرافیک و تدوین علاوه بر سر پا نگه داشتن سایت و انجام امور فنی،کار نقد و درست کردن برنامه های سایت را انجام میدهند.هر یک از منتقدان به صورت مستقل و با دیدگاه خودش یک عنوان را،با انتخاب سردبیر،نقد میکند و بعد ها در برنامه هایی مانندLobbyدر مورد نقد و نمره ی داده شده صحبت می کند وتوضیحات تکمیلی را میدهد.قطعا مورد توجه ترین منتقد گیم اسپات آقایKevinVanOrdمی باشد به طوری که حتی خیلی از دوستان و همکارانش،او را به خاطر نقد هایش دست میندازند و با او شوخی میکنند.
گیم اسپات به دلیل عدم وابستگی اش به بازار خرید یا فروش بازی ها نظراتش را هرچند کوبنده در رابطه با بازیها با آزادی تمام مطرح میکند و یکی از مهمترین دلایل موفقیت آنها این است،همانند برنامه TopGear.(یکی از مسائلی که به IGN،یکی از سایتهای بزرگ مطبوعات سرگرمی،ضربه می زند این است که بخش بازار سایت منتقدانش را محدود میکند.)
اما چیزی که مسلم است گیم اسپات یک فرد یا سایت نیست که ساخته شده است تا به بازیها نمره ی پایین دهد بلکه هر فرد با نظر شخصی اش و با احترام دیگر همکارانش برداشت ها و نظراتش را نسبت به یک اثر ابراز میکند.اما در کل میتوان خواسته ی افراد حاضر در گیم اسپات را به این خلاصه کرد:بازیها باید سرگرم کننده باشند و هر چیزی که بخواهد بازی را جدی تر و مهم تر کند نباید ذات سرگرم کننده بودنش را تغییر دهد.هچمنین آنها سعی دارند با دادن نمره های عالی به بازیهای خوش ساخت اما نه چندان مطرح،از استودیو و اثرشان حمایت کنند و با دادن نمره های نه چندان مطلوب به یک بازی،هرچند بزرگ، ارزش واقعی بازی را پدیدار کنند.
با تشکر
محمدرضا باقری